100 jaar Ellona
Een reis door de tijd
1923 – 2023
31 augustus 2023
2023 stond geheel in het teken van het 100-jarig bestaan van Fanfare Ellona. Bij de voorbereidingen heeft de vereniging gekozen voor een programma met aandacht voor de verenigingscultuur, de ontwikkeling van de muzikanten en de verbondenheid van Ellona met het dorp.
Zo is er in juni een speciaal jubileumconcert gehouden en een internationaal kapellenfestival. In juli volgde er een driedaagse concertreis naar Friesland en in november is het jubileumjaar afgesloten met de première van de jubileumcompositie ‘Ancient Tales’ gecomponeerd door Kevin Houben.
Er is besloten om een speciale jubileumuitgave te maken in de vorm van een StoryMap. Met deze StoryMap schetsen wij op een interactieve manier de geschiedenis middels tekst, verhalen, beeld/foto’s, video, muziek en topografisch kaartmateriaal het verhaal van 100 jaar Ellona.
De oorsprong
Uit de notulen van de vereniging kan opgemaakt worden dat de fanfare zijn oorsprong kent in het Belgische Hoei. Begin 1900 studeerde daar op het college Frans Scheijmans, brouwerszoon uit Ell. Het college had een schoolfanfare en Scheijmans speelde trombone.
Terug in Ell voelde hij het als een gemis voor zichzelf en het dorp dat er in Ell geen fanfare was. In gesprekken met Theodoor Koolen (Lemmen Thei) kregen de plannen voor een fanfare in Ell vorm. De eerste leden waren afkomstig van het zangkoor, aangevuld met een aantal andere jongemannen uit het dorp. Vooral deze laatste groep heeft vele avonden lang noten moeten leren.
Instrumenten
De meningen over hoe men aan het geld kwam voor de aanschaf van instrumenten lopen uiteen. De een meent zich te herinneren dat er eerst enige jaren concerten zijn gegeven voordat er instrumenten gekocht konden worden. De ander stelt dat het geld via een rondgang door het dorp is opgehaald. Wat wél zeker is, is dat vlak na de Eerste Wereldoorlog toneelavonden zijn georganiseerd om geld in te zamelen.
Aanvankelijk vonden de toneelavonden plaats in de school, waar van biertonnen een bühne was gemaakt en het toneel aangekleed met allerlei geleende spullen. Na de verbouwing van de school werd de toneelzaal verplaatst naar de beugelbaan bij Straatmans (nu Hoogstraat nr. 6). De avonden, waarbij toneel werd afgewisseld met of begeleid door zang, trokken veel publiek. Zoveel zelfs dat café Palmen, waar men naderhand terecht was gekomen, al snel te klein bleek.
1952 – Dirigent
Na het overlijden van Sjang Custers vervult Jos Tinnemans tijdelijk de rol van dirigent zodat Ellona muziek kan blijven maken terwijl er op zoek wordt gegaan naar een nieuwe dirigent.
In 1952 wordt Chris Pijpers uit Roggel aangesteld als dirigent. Hij zou dat tot 1962 blijven.
1952 – Oprichting Boore kapel
Volgens de verhalen begint dit jaar een groep muzikanten met het maken van muziek bij de carnaval.
Dit gebeurd in hetzelfde jaar als de oprichting van de Eller Carnavalsvereniging CV de Moerebuuk. En zo ontstaat in Ell, uit leden van de fanfare, de Boore kapel.
In de beginjaren gingen zij voornamelijk met de Carnavalsvereniging op stap om de carnaval van muzikale klanken te voorzien.
Foto van de kapel uit de jaren ’70
1952-1956 – Veel wolken, weinig zon
De fanfare beleeft deze jaren een moeilijke periode.
De repetities worden slecht bezocht en het enthousiasme van de leden is laag. De kwaliteit van de fanfare heeft eronder te lijden, samen met het bestuur probeert de dirigent het tij te keren. In de notulen van een vergadering uit 1956 staat geschreven:
“Moge 1957 dan eindelijk de sfeer van eensgezindheid en saamhorigheid brengen”.
1957 – Het zesde concours
Dit concours (21 juli 1957 Horst) brengt niet de felbegeerde eerste maar slechts een tweede prijs.
Op de jaarvergadering van maart 1958 moet de dirigent opmerken dat het repetitiebezoek miserabel is. ‘Ongemerkt is 1957 voor ons voorbij gegaan’ en ‘we sukkelen voort van de ene repetitie naar de andere. De dodenmars lijkt wel ingezet…’ aldus het jaarverslag geschreven door secretaris Jos Custers.
De fanfare tijdens een processie.
1959 – Een klein lichtpuntje
De fanfare treedt op voor Radio Zuid.
Langzaam verdwijnen de donkere wolken rond de fanfare en de belangstelling voor Ellona neemt toe. Er is dit jaar nog een ander lichtpuntje. Sinds enkele jaren worden groepjes jonge, nieuwe leden muzikaal opgeleid en af en toe toegelaten tot de fanfare.
Er is volgens secretaris Custers, een kentering in de fanfare op komst. In het jaarverslag van 1960 schrijft Custers; ’het jaar van vernieuwing, want niet minder dan zes nieuwe en jonge leden kwamen onze zwakke bezetting versterken…’
1961 – Een schone lei
In mei 1961 treedt het bestuur na een crisis bijna volledig af. Na veel overleg en discussie wordt een nieuw bestuur gekozen. Nieuwe griffels, schone leien is het devies. Niet meer praten over wat is geweest, maar met nieuwe energie doorgaan. Het nieuwe bestuur met J. Henkens als voorzitter is zeer actief.
De leden zien de noodzaak in van optreden binnen de Eller gemeenschap, maar ook extern worden activiteiten ondernomen. Bijvoorbeeld gezamenlijke repetitie-avonden. Op deze avonden musiceren meerdere verenigingen uit de omtrek in dezelfde zaal, waarbij men elkaars kwaliteiten kan beoordelen en contacten kan leggen met collega-muzikanten.
